Inleiding

Ik weet niet hoe ik ervoor sta. Ik weet niet wie ik ben of wat ik wil, maar anderen zeggen dat ze voor mij weten, anderen die mijn definiëren, verbinden, laten spreken, interpreteren wat ik zeg, en bij hen betrekken. Of ik nu een storm, een rat, een rots, een meer, een leeuw, een kind, een arbeider, een gen, een slaaf, een onderbewustzijn of een virus ben - anderen fluisteren tegen me, doen suggesties, en zadelen me op met een interpretatie van wat ik ben en wat ik kan zijn.
(Latour)

Dit is een inspirerend vertrekpunt voor waar ik mijn praktijk wil beginnen. Mijn kunst begint altijd vanuit mijzelf. Dat vind ik nou eenmaal prettig. Waar ik mezelf de laatste tijd erg mee bezig houd zijn mijn gedachten. Precies zoals Latour zegt: Ik weet niet hoe ik ervoor sta, wie ik ben of wat ik wil. Het voelt alsof anderen voor mij spreken, wanneer ze iets zeggen heb ik het idee dat ik dat moet geloven, in mijn onderbewustzijn.

Ook ben ik al enige tijd ontwijkend gedrag aan het vertonen. Dit omdat ik dus een beeld van mijzelf heb gekregen wat anderen mij misschien onbewust geven. Niet dat het hun schuld is dat ik dit beeld van mijzelf heb. Mijn gedachten vinden het gewoon moeilijk om dingen los te laten. Niet alleen verhalen of meningen die mensen mij vertellen, maar ook vriendschappen, plekken, herinneringen en noem het maar op. Ik heb er geromantiseerde gedachtes over die ik moeilijk los kan laten.

Het begin

Ik ben benieuwd wat anderen over mij zullen schrijven. "Hoe zien ze mij?, Waar associëren ze me mee?, Welke woorden komen er in hun hoofd wanneer ze aan mij denken?, Welke kleuren?" Welk object past bij mij volgens hen? Welke emoties horen erbij?
Ik wil hier een klein experiment van maken. Ik laat mensen om mij heen, die me goed kennen maar ook die me minder goed kennen, over mij schrijven en vragen beantwoorden. Het liefst zo eerlijk mogelijk, natuurlijk kan ik dit zelf niet helemaal controleren. Maar ik wil toch een soort van beeld creëren.
Normaal maak ik kunst om anderen te bekijken. Om hen wat mee te geven en na te laten denken. Ik wil het nu omdraaien, om daar zelf iets uit te halen. Het is tenslotte mijn praktijk en ik bepaal wat ik daar mee wil doen.

Hoe bedenk ik welke vragen ik moet stellen aan de mensen waar ik meningen van wil?
Ik heb er zelf al een aantal bedacht. Wanneer je aan mij denkt, welke gevoelens/emoties komen er in je op en waarom voel je die gevoelens/ emoties? Welke kleuren zie je wanneer je aan mij denkt, en waarom? Als je een object mocht kiezen wat bij mij zou passen, waar denk je dan aan, en waarom past dat bij mij? (het mogen er ook meerdere zijn of een combinatie van, wees lekker creatief)


Waarom verzin ik deze vragen?

Ik denk dat ik eindelijk een antwoord heb op deze vraag. Ik wil graag weten wie ik ben. Deze vraag is ook aan mij gesteld toen ik hier intake kwam doen op school. Ik wil dit graag over doen. Misschien is over doen wel niet het juiste woord ervoor. Ik wil het herontdekken. Wie ben ik? Een zelfportret vanuit mezelf, vanuit anderen.
Hiervoor heb ik de vraag: Hoe maak je een beeld van tekst die anderen geschreven hebben?

‘Hoe willen wij ons presenteren naar de buitenwereld?’. Wat willen we overbrengen als groep en wat als individuele kunstenaar? Dit stukje tekst heeft me ook aanleiding gegeven om te onderzoeken wie ik nou ben als mezelf en als kunstenaar.
(Sint Joost)

“Zelfportret door anderen door mezelf”

Omdat ik iedereen heb gevraagd om echt eerlijk te zijn, denk ik dat het misschien ook wel hard en moeilijk kan zijn om dit te lezen voor mijzelf. Ook denk ik dat ik hier hele mooie dingen uit kan halen. Ik ben benieuwd hoe ik dit verder kan vormgeven in mijn praktijk.
Na het lezen van alle verhalen en stukjes tekst, voelde ik me juist heel erg zelfverzekerd. Ik vind het zo interessant dat ik mezelf zo anders zie dan hoe anderen mij zien. Een zelfbeeld wat blijkbaar dus helemaal verkeerd is. Ik wil dit verder gaan onderzoeken door het uit te beelden. Hoe zien anderen mij en hoe zie ik mijzelf. Hier kom ik later nog op terug.

Manier van werken en nog iets anders

You just have to live and you have to expose yourself to the content.
(Turato)
Deze manier van werk maken trekt me heel erg aan. Bij mij moet het ook een soort van vanzelf komen. Het loopt zoals het loopt en ik krijg ideeën en ingevingen door gewoon te leven en mezelf open te stellen. Ik kan het niet forceren, zoals Turato zelf ook zegt.

Nora verzamelt taal door de jaren heen en maakt hier haar werk van. Dit vond ik ook erg interessant. In principe doe ik dit ook eigenlijk al mijn halve leven, maar dan van mensen om mij heen. Ik vind het erg interessant hoe mensen soms dingen “verkeerd” uitgesproken krijgen. Het lijkt me interessant om dit nu ook bij mezelf te gaan doen. Ik heb vaak dat ik mijn eigen uitspraken verzin, dat ze er zomaar per ongeluk uitkomen. Deze wil ik op gaan schrijven als een soort woordenboek.
Ik ben hier mee bezig maar ik denk niet dat ik relevant vind voor mijn eindwerk tijdens de nowshow.
(Turato)







Vertalen

Ik ben verder onderzoek gaan doen nadat ik alle antwoorden van iedereen binnen had. Hoe kan ik hun antwoorden zo goed mogelijk gaan begrijpen? Hoe vertaal ik hun antwoorden naar mijn eigen beeld? Ik ben toen op zoek gegaan naar kunstenaars die “tekst” vertalen naar beeld en kwam toen eigenlijk bij het volgende uit.

Kunstenaars zijn in wezen vertalers die werkelijk geloven in de onmogelijke vertaalbaarheid van in/tastbare materialen waarmee ze interacteren. Kunstenaars blijven dan meer dan vertalers, maar vormen eerst de kern van elke praktijk schuilt een oprechte vertaling van een ervaring/observatie in hun mediumkeuze.
(“Artist as Translator — second practice”)

Misschien is iedere kunstenaar eigenlijk wel een vertaler op zijn eigen manier. Iedereen probeert iets te vertellen met zijn of haar kunst.

Wat is een zelfportret eigenlijk?

Self-portraiture refers to a genre of art in which the artist depicts his or her self-image. Most often composed in paintings or photographs, artists have used both photorealist and expressionist styles to convey their senses of self, using methods of pictorial representation.
(“What is a Self-Portrait? - Definition, Artists & Examples - Video & Lesson Transcript”)

“Even a mirror will not show you yourself, if you do not wish to see.” (Zelazny)
“The mirror is a worthless invention. The only way to truly see yourself is in the reflection of someone else\’s eyes.” (Voltaire and Swan)

Deze stukjes tekst ben ik tegengekomen in een filmpje over zelfportretten, en waarom het belangrijk kan zijn om een zelfportret te maken. Het deed me heel erg denken aan een al eerder werk van mijzelf. Het ging over hoe zie je jezelf en hoe is het om jezelf van alle kanten tegelijk te kunnen bekijken. Wat me nu erg aanspreekt is hoe anderen naar mij kijken en hoe ik mezelf dan weer zie.
Ik denk dat het moment nu goed is om een zelfportret te maken. Omdat het belangrijk is voor mijn motivatie. Wie ben ik nou eigenlijk echt en hoe zou het zijn als ik naar mezelf kijk alsof ik iemand anders ben. Ik wil mezelf wat meer ontdekken in deze fase van mijn leven.
(Tucker) (Hopper)

Het weer verandert continu, maar hoe slecht het ook wordt, het kan de hemel op geen enkele manier schade berokkenen. De machtigste storm, de zwaarste orkaan, de ergste sneeuwstorm; ze kunnen de hemel niet raken of beschadigen. Hoe erg het weer ook is, de hemel heeft er altijd ruimte voor.
Soms vergeten we dat de hemel er is, maar hij is er altijd. En soms zien we hem niet omdat er wolken voor zitten. Soms ben je zo verzonken in gedachten, dat het lijkt alsof het voor altijd bewolkt zal blijven. Door afstand te nemen van het denken ga je boven de wolken zweven, kijkend naar het onweer. Je kunt leren om dit deel van jezelf steeds vaker te bereiken; een veilige ruimte van waaruit je moeilijke gedachten en gevoelens observeert.
Achter de wolken daar ben jij.
(Time to Act)

Door dit te doen, afstand te nemen van mijzelf en anderen te laten schrijven over mij, neem ik afstand van mijn eigen gedachten. Waarin ik misschien veel te diep heb gezeten. Het zien vanuit een afstand hoe mensen over me denken helpt me positiever naar mijzelf te kijken. 


Instructies

Het wordt me nu pas duidelijk dat ik al de hele tijd bezig ben met het geven van instructies aan de mensen om mij heen. En automatisch worden er weer “instructies” teruggegeven aan mij. Door de documenten met al mijn vragen te sturen naar mensen om mij heen, geef ik hun een instructie. Doordat ze ze invullen en ze deze weer teruggeven aan mij, ontvang ik weer een instructie.
Mensen om mij heen vertalen mijn vragen naar een antwoord. Ik vertaal hun prachtige, liefdevolle antwoorden weer naar beeld.

De wisselwerking tussen: hoe jij jezelf ziet, hoe jij jezelf ziet via hoe de ander jou ziet. De kern is dus hoe een beeld ontstaat of wordt gemaakt van een identiteit door een wisselwerking tussen de jou en de blik van de ander, waarbij de blik van de ander deels ook jou projectie is. De kern is dus niet een vaststaande identiteit die jij probeert te vinden.
Daar ben ik het eigenlijk mee eens, en daar ben ik dus ook achter gekomen door te beseffen dat ik dus eigenlijk een soort van instructies aan het geven ben. Het lijkt me interessant om het verschil van de wisselwerking en zonder wisselwerking te onderzoeken. Hoe beeld ontstaat vanuit de blik van anderen, maar ook hoe beeld ontstaat vanuit mij zonder deze wisselwerking, over hetzelfde onderwerp.


Nog een vraag die door mijn gedachten heen gaat is: Is een zelfportret wel een zelfportret wanneer het deels door anderen is verzonnen, en het vervolgens zelf vertaald naar beeld? Dit is de propositie die ik wil voorstellen. Is een zelfportret nog wel een zelfportret wanneer hij deels door anderen gemaakt is? Dit heb ik voorgelegd als propositie bij mensen om mij heen. Ik heb verschillende antwoorden gekregen. Zelf denk ik dat wanneer ik het uiteindelijk weer vertaal naar iets, wat ik zelf zo zie, het wel een zelfportret is maar met een twist. Precies zoals ik het zeg. Een zelfportret door anderen, door mijzelf.
Anderen vinden dat een zelfportret beeld is, dat je zelf van jezelf hebt. Vervolgens vanuit dat perspectief het om zet naar beeld of tekst. Maar wat ik dan weer denk, is dat het over jezelf gaat, en jij vertaalt het uiteindelijk zelf. De laatste stap ben ik. Al kijken anderen er als laatste naar, die het weer tot zich nemen en daardoor weer wat anders eruit zouden kunnen halen.